Mercedesa

Asteburu batean mendira joan nintzen lagunekin autoz. Etxetik Mercedesera arte Buenos Aireseko probintzian dago leku hau. Oso leku lasaia eta “koloniala” da.

Dena ondo zen, behi eta zaldi asko ikusi genuen bidaian eta eukalipto arbola asko ere bai. Guk leku bat ibaiaren ondoan nahiago genuen. Baina ez genuen ibairik ikusi. Azkenean, eukalipto handi batean azpian gelditu ginen. Asadoa prestatu genuen eta arratsaldean euria egin hasi zuen! Autora lasterka joan ginen eta ordu luze baten ondotik gure auto inguruan “ibai bat” genuen!! Asko gustatzen zaigu bidaia eta gehiagotan joan gara, ibaia oso ederra delako.

Bat-batean

Egun batean, hitzaldi bat eduki nuen eskolan , eskola osoaren aurrean. oso txikia nintzen eta dena buruz, memoriaz, ikasi nuen.

Oso trankil nengoen eta nire irakasleak galdetu zidan (DIT lehenaldian):

- Dena badakizu??

-Bai, dena.

…. eta ez duzu irrakurriko?

- Ez , memoriEz dena

- A bai? Zorte on!

Eta momentu batean , Nire eskola osoaren aurrean dena ahaztu zitzaidan, zurian geratu nintzen. Hura lotsa!

Euskal Herrira Gaztemundurekin

Orain dela hamar urte Euskal Herriara joan nintzen. Bidaia oso polita izan zen. Lehenengo Gaztemundura joan nintzen.

Hirurogei gazte izan ginen.

Montevideorik Bs Airesera joan nintzen eta ondoren Bs Airesetik Madrilera.

Nik ez nuen ezagutzen Euskal Herria.

Bilbora joan nintzen. Oso leku politak ikusi nituen. Sendia ikusi nuen.

Gurasoei opariak erosi nizkien. (DIZKIET lehanaldian)

Bilbo nire amaren herria da. Handia eta zoragarria da.

Argazkiak atera nituen, nire amak ez duelako ezagutzen bere hiria.

Egunero gauez parranda egiten genuen. Gainera, paseatu eta museoak bisitatzen genituen

Zer pena! Ez nuen sendi osoa ezagutu.

Izozkia

Aspaldian, eskolan ikasi nuenean, neska bat asko gustatzen zitzaidan. Horregatik, egun batean bueltatxo bat ematera gonbidatu nuen eta erantzuna onena izan zen: Bai, jakina.

Niretzat oso gaitza zen leku bat aukeratzea. Toki eder, lasai, eta erromantiko bat izan behar zuen bereziki.

Posibilitate asko gogoan ukan ostean, aukeratu nuen azkenean. Onena zen izozkia hartzera joatea eta gero bueltatxo bat itsasaldean zehar.

Emaitza: Ni jausi nintzen itsasaldean, izozkiak amaitu zuen nire arropan eta Constanzak irri eta barre egin zuen. Bukaera ez dizuet kontatuko, baina polita izan zen.

Txileko hegoaldera

Mendiak oso gustatzen zaizkidalako, Txileko hegoaldera joan nintzen lehengo urtean nire ilobekin. Klaseak bukatu zituztenean, Montevideotik B. Airesera joan ginen eta gero Barilochera. Han kotxe bat alokatu nuen eta gero Txilera joan ginen, mendien artean.

Txilen, hegora joan ginen eta borda bat alokatu nuen, Villarrica aintzira ondoan. Han aste bi eman genituen. Villarrica mendira igo ginen eta elurra aurkitu genuen. Aintziran igeri egin genuen nahiz eta ura hotza hotza izan.

Egun batean, Ozeano Bareko hondartzara joan ginen eta ura nahiz eta gazia zen, oso hotza zen.

Gauez, amuarrainak jan genituen, sua ondoan, eta Txileko ardo zuria edan genuen.

Txileko ardo zuria izugarri gustatzen zait!

Montevidoera etorri ginen Gabonetan familiarekin elkartzeko.

Khadimen etxea

Khadim Fall izeneko senegaldarrak senideak eta etxea erakutsiko dizkigu bideoan. Ikusi ondoren, joan plataformara eta adierazi esaldiak egia ala gezurra diren.

Autobusean

Ni behin, eskolatik atera nintzen eta autobusa hartu nuen etxera joateko. Igo nintzen, baina jende asko zen autobusean. Gidariari txartela pagatu nion (diot lehenaldian). –Presaka gabiltza, neska, azkar!- esan zuen gidariak eta azeleratu zuen. Ez erortzeko gizonari ipurditik heldu nion. Gizonak saltatu zuen. Jende guztiak barre egin zuen. Ni gorria gelditu nintzen. Nik lotsa handia sentitu nuen! Gizonari barkamena eskatu nion eta eseri nintzen.

Poesia irakurtzen

Ni neska isila nintzen. beti , nik lotsa handia nuen, klasean ere bai, baina , nire maistrak, hark jenio txarra zuen, eta

erabaki zuen poesia irakurri behar nuela.

Nik beldur handia nuen, asko entseatu nuen.

Jaiaren eguna heldu zen eta, halaxe gertatu zen, niri poesia ahaztu zitzaidan.

Izugarrizko lotsa pasa nuen . hau lotsa!

Autobusean lotan

Lan egin ondoren, irakasleek autobusa hartzen dugu. Ni oso nekatuta nintzen. Matematika irakaslea eta nik elkarrekin joan ginen.

Gu asko hitz egiten ari ginen, baina ni logura nintzen. Matematika irakaslea hitz egiten ari zen eta nik ez nuen entzuten. Bat-batean esnatu nintzen eta nire ahoa irekita zen.

Matematika irakaslea irribarre egiten ari zen eta nik lotsa handia pasatu nuen, gorri-gorri jarri nintzen.

Zotin desegokia

Nire laugarren ingeleseko ikastaldia zen, klasean geunden arratsaldean.

Oso pozik, ikaskide baten urtebetetzea zelako; tarta jaten ari ginenean, irakaslea une horretan bertan sartu zen!.

Bere idazmahaira joan zen, koadernoa atera zuen eta gero nire izena esan zuen!. Nire bihotzak buelta bat eman zuen!.

“Aurrera, etorri hona! Esan zidan irakasleak (ingelesez noski), irakurri behar duzu”- Mementu hartan T. Rattiganen “Separate tables”en hirugarren kapitulua irakurtzen ari ginen.

Tarta-zati bat oso presaka irentsi egin nuen, eta zotina jarri zitzaidan!.

Denak irriz hasi ziren, baina nik negar egin nahi nuen!.

Hirugarren kapitulua ez zait ahaztuko nire bizitzan!. Lotsa handi pasa nuelako.

Eta kartera?

Atzo berandu etxeratu nintzen.

Gose nintzen eta ohartu nintzen afaririk ez zegoela. Aulki gainean jaka utzi nuen bero nintzelako eta dendara joan nintzen.

Arin joan nintzen dendariak denda itxiko zuelako.

Ordaindu nahi nuenean ohartu nintzen dirua utzi nuela jakako poltsikoan!

Hau lotsa! eta oso berandu zen. Baina dendaria oso gizon ona da eta esan ZIDAN (lehenaldian) : Ez kezkatu ! Bihar ordainduko duzu.

Noski, gaur goizean dendara joan naiz eta ordaindu dut eta eskerrak dendariari eman dizkiot.

Galdera arriskutsuak

Behin, nire senarra eta nik pertsona bat behar genuen ur-putzu bat egiteko. Orduan, “molinero”a baten bila joan ginen.

Hitz egiten hasi zenean, nekez egiten zuen.

Nik esan nuen “eztarria gaizki duzu?” eta berak esan zidan: Ez!! tumore bat nuen eta ebakuntza eduki dut.

Ni oso lotsatuta, gorri-gorri jarri nintzen.

Poemak irakurtzen

Ez dut gogoratzen noiz pasatu nuen lotsa handia. Ni lotsagarria lotsatia naiz eta ez zait batere gustatzen hitz egitea jende askoren aurrean. Jendearen aurrean hitz egitean gorria egoten naiz eta azkar-azkar hitz egiten dut azkar bukatzeko.

Umea nintzenean deklamazioa ikasten nuen, zortzi urtean hasi nintzen ikasten. Urte guztia poemak ikasten eta esaten nituen irakaslearentzat. Urte amaieran, antzoki batean azterketa ematen nuen. Ikasleek poemak esaten genituen “escenarioa”n. Hamabi urte nuenean klaseak bukatu nituen eta azterketa eman behar nuen. Lotsa handia sentitu nuen eta ezin nintzen “escenario” ra atera. Ez nintzen atera eta etxera joan nintzen. Ondoren ez nuen ikasi deklamazioa. Baina orain pentsatzen dut oso onak zirela deklamazioko klaseak nire lanarentzat.

Nire bikinia?

Egun batean, udan, lagunekin hondartzara joan nintzen. Eguraldi oso ona egiten zuen.. Ni eguzkitan egon nintzen eta pilotan jolas egin nuen. Bero egiten zuen eta itsasbazterra joan nintzen. Itsasoa bezala, lasai, itsas-barrenean sartu nintzen.

Uhin handi bat ikusi nuen eta etzan egin nintzen. Baina… bikiniaren goialdea kendu zidan (DIT lehenaldian) eta nik lotsa pasatu nuen.

Kroasaint goxoak

Ni igande batean elizatik joan nintzen kafetegira. Kafea edan nuen, eta bi Kroisant jan nituen.

Gero ordaindu nahi nuen, baina.... ez nuen dirurik!

Nik lotsa handia pasa nuen. Eskua nire buruan jarri nuen. Gainera, aurpegia gorria. Nik agindu nien bueltatuko nuela.

Telefonoan

Nire lehengusu Mariak eta nik telefonoz beti agur beroa egiten diogu elkarri.

Egun batean , telefonoak jo zuen eta erantzun nuen.

-

- Bai, esan...

- Maria andrea naiz...

- Hum... zeremoniatsu zaude gaur... zure ahotsa oso ondo entzuten da, nire maitea...

- Baina...

- Laztana, zer da hori, nire maskota...

- Nahikoa da!.... Zer da hori...

- Barkatu! Nor zara zu?

- Maria andrea, Errepublikako Presidentearen emaztea..

- Hau lotsa... - nik pentsatu dut nire emaztea zarela.

- Baina, zure emaztea Karolina da, ezta...

- Ez, ez...nik pentsatu dut nire lehengusua zarela.

- Nahikoa da.... agur!

31. saioa

Saio honetan denborazko gehiago landu ditugu; besteak beste, bidaiaren kronika egiteko.

Denborazkoak

Partizipioa + BAINO LEHEN AURRETIK	Antes de...
Bazkaldu aurretik eskuak garbitzen ditugu. Bazkaldu baino lehen eskuak garbitzen ditugu.	Antes de comer nos limpiamos las manos.
Partizipioa + ETA GERO ONDOREN ...TAKOAN	Después de...
Bazkaldu eta gero hortzak garbitzen ditugu. Bazkaldu ondoren hortzak garbitzen ditugu. Bazkaldutakoan hortzak garbitzen ditugu.	Después de comer nos limpiamos los dientes.
Aditz jokatua + (e)nean	Cuando...
Joan garenean egin dugu. Joaten garenean egiten dugu. Joaten garenean egingo dugu. KONTUZ! Futuroa egiteko ere -TZEN erabiltzen da: Etortzen zarenean esango didazu (Me lo dirás cuando vengas). Ez *etorriko zarenean esango didazu.	Cuando hemos ido, lo hemos hecho. Lo hacemos, cuando vamos. Lo haremos, cuando vayamos.

30. saioa

Baldintza -t(z)en ba…

Baldintza egiteko nahikoa da, aditz laguntzaileari BA jartzea eta nagusiari TZEN (Ohiturazkoa)

Joaten banaiz, liburua erosiko dut. Edaten baduzu, ez gidatu. Lotsa pasatzen baduzu, gorri-gorri jartzen zara. Testuak irakurtzen badituzu, asko ikasiko duzu. Zuk hori egiten baduzu, haserretu egingo naiz.

Si voy, compraré el libro. Si bebes, no conduzcas. Si pasas vergüenza, te pones como un tomate. Si lees los textos, aprenderás mucho. Si haces eso, me enfadaré.

Kontuan izan, nahiz eta etorkizuna izan, TZEN erabiltzen dugula eta ez KO:

ondo	Gaizki
Bukatzen badut, irtengo naiz. Argentinara joaten bazara, asadoa jango duzu.	Bukatuko badut, irtengo naiz. Argentinara joango bazara, asadoa jango duzu.

Aditz trinkoekin eta aditz lokuzioekin (NAHI, BEHAR, BIZI...) ez da beharrekoa TZEN jartzea.

Pello etxean badago, zinemara joango gara.

Arantxak liburu hori badu, utziko dit.

Nahi baduzu, tabernara joango gara.

Liburua behar baduzu, eskatu eta utziko dizut.

-(e)z gero

Baldintzak egiteko beste modu bat da, gogoratuko zara, aditzari (e)Z GERO jartzea:

Bokala: -Z GERO---------- Ikasiz gero, gaindituko duzu (ikasten baduzu, gaindituko duzu)

Kontsonantea: (e)Z GERO------- Edanez gero, mozkortuko zara. (edaten baduzu, mozkortuko zara)

Kabo Poloniora bidaia

Kabo Polonio ekialdean dago, Uruguain, Montevideotik 160 kilometrora dago, Rochan dago. Leku naturala da, hondar asko dago. Bere dunak erraldoiak dira, gizadiaren ondare (patrimonio de la humanidad) dira.

Kabo Poloniora joan ginenean, nire lagun Xesarrek eta nik “autio stop” egin genuen, beste batzuetan autobusa hartzen dugu.

Biok motxila handiak eraman genituen. Guk bazakaldu ondoren egin genuen bidaia. Ura eta janaria ekarri genituen, Polonio oso garestia delako.

Nekatuta iritsi ginen Poloniora, bidaia lau ordukoa delako.

Kabo Polonion sartzeko , guk “kamion” hartu behar izan genuen, dunak oso handiak direlako.

Guk “carpa” egin genuen eta lo egin genuen, itsasoaren ondoan.

Itsasoa urdina eta erraldoia da, ozeano Atlantikoa da.

Handik hurbil merkatua txikia dago eta mendebaldean itsas lehoi (lobos marinos) asko daude, harkaitzetan.

Xesarrek eta nik itxaron genuen eta egunsentia ikusi genuen harkaitzetan. argazkia izuragarria da.

Gu Kabo Poloniorekin maiteminduta gaude.