Santiagoko Euskal Etxea handi samarra da. Lau pisu ditu eta etxe aurrean aparkaleku handia dago. Lehenengo pisuan egongela, komunak, hiru jan-gela, jatetxea eta taberna daude. Bigarren pisuan bulegoak daude eta areto handi bat ere bai. Hirugarren pisuan antzokia dago eta laugarren pisuan euskaltegiko gela dago. Gainera, bi frontoi eta txokoa daude.
Nire euskal etxea “Danak bat” berria eta txikia da. hark hiru pisu ditu.
lehenengo pisuan, liburutegia dago.
bigarren pisuan, sukalde handi bat eta gela handi bat daude. han konputagailua dugu.
hirugarren pisuan, hiru gela daude.
nire euskal etxeak dantza taldeak eta euskara taldeak ditu.
Etorkizuna
PASEATUKO DUGU?
Etorkizuna egiteko nahikoa da aditzen partizipioari –KO atzizkia jartzea. Partizipioa –n bukatzen bada, -GO jartzen da.
El futuro de los verbos se forma añadiendo el sufijo –KO a los participios. Si el participio termina el –n, se convierte en –GO. Como auxiliar puedes usar tanto el izan como el ukan.
Adibideak
Atera Aterako
Ikusi Ikusiko
Hil Hilko
Asmatu Asmatuko
Erre Erreko
| Bihar kalera aterako gara. Gero zuek lan asko egingo duzue. Haurrek telebista ikusiko dute. Animalia hau laster hilko da. Guk ez dugu kiniela asmatuko. Gero zigarroa erreko duzue. | Mañana saldremos a la calle. Luego trabajaréis mucho. Los niñ@s verán la televisión. Este animal morirá pronto. Nosotros no acertaremos la quiniela. Luego fumaréis un cigarro. |
Añadiendo a los verbos la terminación –TERA o –TZERA se obtienen formas que expresan ideas de finalidad:
Afaldu afaltzera a cenar
Edan edatera a beber
Generalmente se usa con verbos que indican movimiento:
Zertara joan
Zertara etorri
La pregunta correspondiente es ZERTARA( a qué). Adibidez:
| Zertara joango gara Donostiara? Donostiara, pelikula ikustera joango gara. Zertara etorri zara euskaltegira? Euskara ikastera etorri naiz euskaltegira. | ¿A qué iremos a Donostia? Iremos a ver una película. ¿A qué has venido al euskaltegi? He venido a aprender. |
La forma –TERA se utiliza con participios terminados en –N, -SI, -ZI, -TSI, -TZI, TXI.
| -TZERA | -TERA | ||
| Atera Bazkaldu Bete Ekarri Eskatu Galdetu Garbitu Hartu Hil Ibili Jo lagundu | ATERATZERA BAZKALTZERA BETETZERA EKARTZERA ESKATZERA GALDETZERA GARBITZERA HARTZERA HILTZERA IBILTZERA JOTZERA LAGUNTZERA | Eman Edan Jan Egin Entzun Erosi Ikasi Ikusi Erakutsi Irabazi Utzi itxi | EMATERA EDATERA JATERA EGITERA ENTZUTERA EROSTERA IKASTERA IKUSTERA ERAKUSTERA IRABAZTERA UZTERA IXTERA |
Se usa la declinación NORA para indicar a donde. Estas son las formas del singular:
| Izen arruntak (e)RA | Izen nagusiak (e)RA edo RA | ||
| Bokala RA | Kontsonantea ERA | Bokala RA | Kontsonantea ERA/A |
| MendiRA EtxeRA KaleRA | AutobusERA KomunERA TontorrERA | LazkaoRA ArgentinaRA TxileRA | GasteizA/ERA MadrilA/ERA SudanA/ERA |
Gu astero mendira joaten gara.
Lagunak bihar etxera etorriko dira.
Zuek kalera joango zarete.
Datorren urtean Euskal Herrira joango gara.
Erakusleak. Demostrativos
Singularra
| HAU | HORI | HURA |
| HONETARA | HORRETARA | HARTARA |
Plurala
| HAUEK | HORIEK | HAIEK |
| HAUETARA | HORIETARA | HAIETARA |
| Zuek hotel horretara joango zarete Mendi haietara igoko gara. | Vosotros iréis a ese hotel. Subiremos a esos montes |
Se usan la declinación NONDIK para indicar de donde. Estas son las formas del singular:
| Izen arruntak (e)TIK | Izen nagusiak (e)TIK edo TIK/DIK | ||
| Bokala TIK | Kontsonantea ETIK | Bokala TIK | Kontsonantea ETIK TIK/DIK |
| MendiTIK EtxeTIK KaleTIK | AutobusETIK KomunETIK TontorrETIK | LazkaoTIK ArgentinaTIK TxileTIK | GasteizETIK/TIK MadrilETIK/DIK SudanETIK/DIK |
Singularra
| HAU | HORI | HURA |
| HONETATIK | HORRETATIK | HARTATIK |
Plurala
| HAUEK | HORIEK | HAIEK |
| HAUETATIK | HORIETATIK | HAIETATIK |
| Zuek hotel horretatik joango zarete Mendi haietatik jaitsiko gara. | Vosotros os iréis de ese hotel. Bajaremos de esos montes. |
São Pauloko Eusko Alkartasuna nire euskal etxea da. Brasilen dago.
Orain dela berrogeita hamar urte sortu zen.
Hirigunetik urrun dago.
Aintzira aldean dago eta paisaia oso polita da.
Etxea handia da, arbola asko ditu eta lorategia.
Gernikako arbolaren kimua dugu eta leku inportante batean dago.
Lurra oso handia da,
Atearen ezkerrean, etxe txikian familia bat bizi da. Familia horrek zaintzen du euskal etxea. Ondoan komunak dira.
Atearen eskuinean, oso frontoi polita dugu.
Lur erdian etxe handia dugu. etxeak gela handia, liburutegia, jangela, sukaldea eta komuna ditu.
Atzean, aintzira ondoan, futbol zelaia dugu eta sokatirarako lurra.
Nire euskal etxea oso polita eta handia da, baina ez da erraza joatea sarritan.
Gure Euskal Etxea ez da oso handia. Gaur egunean erakunde honek bere egoitza nagusia du Viña del Marren erdialdean, baina lehenago bere Etxe nagusia Valparaisoren erdialdean zegoen. Baina tamaina ez da oso inportantea. Bere jardueren artean daude:
- Iñaki Deunaren jaia
- Aberri eguneko jaia
- Musika ikastaroak
- Dantza ikastaroak
- Besteak…
Gaur egunean Eusko Etxeko burua Archibaldo Uriarte da.
Toki Eder Euskal Etxea Jose C. Pazen dago. Nire euskal etxea berria eta polita da. Etxeak bi pisu ditu. Lehengoan komunak eta gela handi bat daude. Bigarren pisuan liburutegia dago, eta behe bizitzak taberna irakasle-gela eta komunak ditu.
Nire Euskal etxeak “ Euskal sustraiak” izena du. aurten hamargarren urtebetetzea da.
Nire euskal etxea Trenque Lauquenen dago, eta orellana kalean dago.
Bi gela handi ditu, eta bi komun ditu. sukaldea du, eta gela nagusia du. beste gela handi bat egiten ari dira. aurrean patioa du.
Liburutegia dago, eta liburu asko ditu, irratia du, baina ez du ordenagailurik, ezta telefonorik ere.
Gela nagusian dantza eta euskara egin dituzte. baita afariak ere.
Nire euskal etxea “Haize Hegoa” da. Isabela kalean dago.
Etxe txikia da: bi gela, arropategi bat, komuna eta sukaldea ditu. Garaje handia du. Han dantzatzen gara eta jaiak egiten ditugu. Jaia handiak egiteko beste leku batzuetara joan behar dugu.
Euskal dantza taldea dugu nire euskal etxean. Dantza taldea “Eusko Indarra” izenekoa.
Liburutegi handia du eta hiru konputagailu ditugu euskara ikasteko.
Montevideoko Haize Hegoa II
Nire euskal etxea, Haize Hegoa da, Montevideon dago, auzoa lasai batean dago.Nire euskal etxea txikia da, baina oso polita da, zuhaitz asko du. Bi gela ditu.
Larunbatean jaia dago. Guk dantza eta euskara ikasten ditugu hemen.
Montevideoko Haize Hegoa III
Nire Euskal Etxea txikia eta polita da. Haize Hegoa bere izena da. Montevideoko auzo batean dago. Ikasgelak dituzu , liburutegia , ordenagailua eta. Hartan umeek Euskara ikasten dute. Neska-mutilek dantzako taldea dute, eta larunbatean dantzan egiten dute.
Etxe polita da eta jendea oso alaia da.
BURUTUA. El pretérito perfecto.
El verbo IZAN además de significar ser, estar y tener sirve como auxiliar de otros verbos: Ni bizi naiz. Mikelek nahi du. Guk dirua behar dugu. Pero, con la mayoría de los verbos tiene otro significado:
| Etorri da significa Ibili naiz Ekarri du Erosi dut | Ha venido (vine) He andado (anduve) Ha traído (trajo) He comprado (compré) |
Etorri, ibili, ekarri y erosi son participios que significan venido, andado, traído y comprado. Como has podido ver en la lección anterior también se usan como imperativo. Los dos primeros expresan acciones intransitivas y llevan como auxiliar la forma NAIZ (nor). Los dos siguientes son verbos transitivos y se conjugan con el DUT (nork).
En algunos casos el empleo de uno u otro puede variar el sentido de los verbos:
| Izan da significa Izan du Atera da Atera du | Ha sido, ha estado (fue, estuvo) Ha tenido (tuvo) Ha salio (salió) Ha sacado (saco) |
Este tiempo se usa para acciones acabadas, en tiempos aún sin acabar: Hoy, este año, esta semana, este mes, esta década...
EZEZKOAK. Negativas.
Si la frase es negativa se invierte el orden de la perífrasis verbal. No obstante, muchas veces no se tiene en cuenta esta regla. Lo más importante es poner el auxiliar después de la negación EZ.
| Ikusi duzu telebista? Ikusi duzu telebista? | Ez, ez dut ikusi telebista, puskatuta dago. Ez, ez dut telebista ikusi, bideoa ikusi dut. | No, no he visto la televisión, está rota. (negamos la acción de ver) No, no he visto la televisión, he visto el video. (negamos más el objeto visto) |
Koloreak
Nola dira kolore hauek euskaraz? Saioan ikasi dugu. Errpasatu nahi badituzu, hemen daude:
| | | | | | | |
| 1.- | | GORRIA | | 7.- | | MOREA |
| | | | | | | |
| 2.- | | LARANJA | | 8.- | | MARROIA |
| | | | | | | |
| 3.- | | HORIA | | 9.- | | ARROSA |
| | | | | | | |
| 4.- | | BERDEA | | 10.- | | TXURIA, ZURIA |
| | | | | | | |
| 5.- | | GRISA | | 11.- | | BELTZA |
| | | | | | | |
| 6.- | | URDINA | | | | |
Zertarako? ...TZEKO
Helburuzko esaldiak egin nahi baditugu, - T(Z)EKO forma erabiltzen dugu.
Una forma de hacer oraciones finales es añadir -KO al nombre verbal: Etorri ETORTZEKO (para venir). Joan JOATEKO (para ir)
Galdera ZERTARAKO da.
La pregunta correspondiente es ZERTARAKO (para qué).
| Zertarako da ura? Ura edateko da. Zertarako da dirua? Dirua gastatzeko da. Zertarako dira begiak? Begiak ikusteko dira. | ¿Para qué es el agua? El agua es para beber. ¿Para qué es el dinero? El dinero es para gastarlo. ¿Para qué son los ojos? Los ojos son para ver. |
TEKO se utiliza con participios terminados en –N, -SI, -ZI, -TSI, -TZI, TXI.
| -TZEKO | -TEKO | ||
| Atera Bazkaldu Bete Ekarri Eskatu Galdetu Garbitu Hartu Hil Ibili Jo lagundu | ATERATZEKO BAZKALTZEKO BETETZEKO EKARTZEKO ESKATZEKO GALDETZEKO GARBITZEKO HARTZEKO HILTZEKO IBILTZEKO JOTZEKO LAGUNTZEKO | Eman Edan Jan Egin Entzun Erosi Ikasi Ikusi Erakutsi Irabazi Utzi itxi | EMATEKO EDATEKO JATEKO EGITEKO ENTZUTEKO EROSTEKO IKASTEKO IKUSTEKO ERAKUSTEKO IRABAZTEKO UZTEKO IXTEKO |
